Ακουστική περιγραφή του έργου

Μάρτιαλ Ραΰς, Ιστορία με το κοτόπουλο, 1968
Απτικό βοήθημα για το έργο "Ιστορία με κοτόπουλο" Έχει δημιουργηθεί σε κλίμακα 1:12 με την τεχνική κοπής λέηζερ σε επιφάνεια πλέξιγκλας. Είναι τοποθετημένο σε λευκό ξύλινο βάθρο με κλίση 30 μοιρών. Στην μπροστινή πλευρά του βάθρου υπάρχει λεζάντα του έργου με ανάγλυφη μπράιγ και QR κωδικό.

Μάρτιαλ Ραΰς, Ιστορία με το κοτόπουλο, 1968

Λάδι, ακρυλικό σε καμβά, 150 x 360 εκ.

Δωρεά Αλέξανδρου Ιόλα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (1984)

MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Περιγραφή του Έργου

Ο Μάρτιαλ Ραΰς είναι ο δημιουργός του έργου «Ιστορία με κοτόπουλο», του 1968. Το έργο συνθέτουν δώδεκα τελάρα μεγέθους 50 x 70 εκ. το καθένα, τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, σε τρεις οριζόντιες σειρές των τεσσάρων κάδρων. Το έργο, που βρίσκεται κοντά στη λογική των παζλ, αποτελείται από δώδεκα κάδρα καθένα από τα οποία παρουσιάζει τμήματα από τα χαρακτηριστικά ενός γυναικείου προσώπου. Ένα μάτι, χείλη χωρισμένα στη μέση, η γραμμή της μύτης και οι καμπύλες του προσώπου είναι τα στοιχεία που παρουσιάζονται τμηματικά σε κάθε τελάρο, επαναλαμβάνονται πάνω από δύο φορές το καθένα και εμφανίζονται σε άτακτη σειρά.

Ξεκινώντας από την πάνω σειρά, από αριστερά προς τα δεξιά κάθε κομμάτι παρουσιάζει ένα ξεχωριστό τμήμα του προσώπου ξεκινώντας με ένα αόριστο σχήμα που παραπέμπει σε τμήμα του μετώπου. Στο επόμενο κάδρο εμφανίζεται ένα αριστερό μάτι, στο τρίτο κάδρο τμήμα των χειλιών και στο τελευταίο της ανώτερης σειράς ένα δεξί μάτι. Η μεσαία σειρά από αριστερά προς τα δεξιά, παρουσιάζει τμήμα από το μάγουλο, ενώ το επόμενο κομμάτι αναπαριστά τμήμα των χειλιών. Το κάδρο που θα περιμέναμε να είναι στη θέση του τρίτου κομματιού της δεύτερης σειράς, έχει αποκοπεί από την προβλεπόμενη θέση του και έχει τοποθετηθεί στην αριστερή άκρη της κατώτερης σειράς. Η μετατόπιση του κάδρου επιφέρει αλλοίωση στο παραλληλόγραμμο σχήμα της σύνθεσης και αφήνει στο σημείο αυτό ένα κενό που αποκαλύπτει τον λευκό τοίχο. Το τέταρτο και τελευταίο κομμάτι της μεσαίας σειράς παρουσιάζει με τρόπο αφαιρετικό ένα τμήμα από τη μύτη της μορφής. Η τελευταία σειρά, αντί να έχει τέσσερα κομμάτια, αριθμεί πέντε, καθώς το κομμάτι που λείπει από τη μεσαία σειρά έχει τοποθετηθεί στην κάτω αριστερή γωνία της σύνθεσης.

Ενισχύοντας το παιχνίδι του μυαλού, ο καλλιτέχνης στο πρώτο κομμάτι της τελευταίας σειράς έχει τοποθετήσει ένα ξύλινο, πλακέ, μαύρο κοτόπουλο που σκύβει για να τσιμπολογήσει τρεις ξύλινους κύκλους που παραπέμπουν στο γνωστό σημείο στίξης, της τελείας, που επαναλαμβάνεται τρεις φορές. Το επόμενο κομμάτι παρουσιάζει και πάλι τμήμα των χειλιών, το τρίτο στη σειρά ένα αριστερό μάτι, το τέταρτο ένα τμήμα προσώπου που δε διακρίνεται ξεκάθαρα. Η σειρά καταλήγει στο τελευταίο κάδρο με την απεικόνιση ενός ακόμα τμήματος χειλιών.

Τα γραφικά στοιχεία που συνθέτουν τα χείλη, αποδίδονται με έντονα χρώματα σε συνδυασμούς του κόκκινου-πράσινου και κόκκινου-κίτρινου, ενώ τα μάτια, η μύτη, τα μαλλιά και το κοτόπουλο αποδίδονται με μαύρο χρώμα. Το φόντο όλων των κάδρων είναι ελαφρύ ροζ και παραπέμπει στο χρώμα του δέρματος. Η άτακτη διάταξη στοιχείων του προσώπου σε συνδυασμό με το λευκό κενό και το μαύρο κοτόπουλο δημιουργούν μια αινιγματική ιστορία, τα μέρη της οποίας δεν συνδέονται λογικά μεταξύ τους.

Το στοιχείο του τυχαίου και του απροσδόκητου εντείνει η τμηματική και άτακτη αναπαράσταση των στοιχείων του προσώπου σε κάθε κάδρο. Με τον τρόπο αυτό ο καλλιτέχνης αμφισβητεί την τάξη της εικόνας, ακόμη κι αν καλεί τους θεατές να δοκιμάσουν να βάλουν τα κομμάτια στη σειρά με τη φαντασία τους, ώστε να μπορέσουν να σχηματίσουν την εικόνα μιας γυναικείας μορφής στο μυαλό τους. Ο τρόπος απόδοσης των στοιχείων της γυναικείας μορφής παραπέμπει σε εικόνες από τον κόσμο του κινηματογράφου, της διαφήμισης, της μόδας και του ντιζάιν.

Πληροφορίες για τον καλλιτέχνη

Ο Μάρτιαλ Ραΰς γεννημένος το 1936, είναι, κατά τον Πιερ Ρεστανύ, ένας από τους θεμελιωτές του Νέου Ρεαλισμού και παιδί-θαύμα της γαλλικής ζωγραφικής. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του το 1960 στη Νίκαια, πέρασε σχεδόν αμέσως στο Λος Άντζελες και τη Νέα Υόρκη, ενώ λίγα χρόνια αργότερα καθιερώθηκε στο Παρίσι μέσω της γκαλερί του Αλέξανδρου Ιόλα. Τα πρώτα χρόνια της ενασχόλησής του με τη ζωγραφική πειραματίστηκε με τη γεωμετρική αφαίρεση περνώντας έπειτα στα ασσαμπλαζ, συνδυάζοντας διακοσμητικά στοιχεία με καθρέφτες και παιχνίδια. Τις επόμενες δεκαετίες δημιουργεί σκηνοθετημένες συνθέσεις με έντονη θεατρικότητα. Την περίοδο αυτή εντάσσει στις συνθέσεις του καθημερινά κακόγουστα αντικείμενα, εισάγοντας την έννοια της «υγιεινής της όρασης». Ο καλλιτέχνης με πολλά από τα έργα του άσκησε κριτική προς τη σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία μέσα από τη χρήση έντονων φλουό χρωμάτων και εικόνων από τον χώρο της διαφήμισης και του θεάματος.