Ακουστική περιγραφή του έργου

Αλέξης Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982
Η εικόνα εμφανίζει λεπτομέρεια από το αντίγραφο έργου τέχνης που δημιουργήθηκε με την πρακτική της τρισδιάστατης εκτύπωσης σε χρώμα λευκό και μαύρο. Το πρωτότυπο έργο ανήκει στον καλλιτέχνη Αλέξη Ακριθάκη, με τίτλο Αεροπλάνο. Η φωτογραφία παρουσιάζει το πιστό αντίγραφο σε μικρότερη κλίμακα και τις λεπτομέρειες της ανάγλυφης αναπαραγωγής καθώς ένα γυναικείο χέρι ψηλαφεί τα φτερά της αναπαραγωγής του αεροπλάνου.
Απτικό βοήθημα για το έργο Αεροπλάνο του Αλέξη Ακριθάκη. Πρόκειται για μια αναπαραγωγή του πρωτότυπου έργου με την τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης σε λευκό και μαύρο pla πλαστικό, που απεικονίζει απτικά το έργο τέχνης σε κλίμακα 1:10. Η απτική αναπαραγωγή είναι τοποθετημένη με κλίση 30 μοιρών πάνω σε λευκό ξύλινο βάθρο και μπροστά από το βάθρο υπάρχει λεζάντα του έργου με ανάγλυφη μπράιγ και QR κωδικό. Στην εικόνα εμφανίζεται ένα χέρι που διερευνά απτικά το έργο.

Αλέξης Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982

Ξύλο, Νέον, 150 x 185 εκ.

Δωρεά Αλέξανδρου Ιόλα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (1984)

MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Περιγραφή του Έργου

Το έργο «Αεροπλάνο» του Αλέξη Ακριθάκη δημιουργήθηκε το 1982 και αναπαριστά ένα αεροπλάνο που πετάει στον νυχτερινό ουρανό πάνω από τη στεριά και την κυματιστή θάλασσα. Το έργο είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από κομμάτια ξύλου που ο καλλιτέχνης συνέλεξε και συνέθεσε μεταξύ τους τοποθετώντας τη μια επιφάνεια πάνω στην άλλη. Με τον τρόπο αυτό δημιούργησε εναλλαγές στο βάθος του έργου με στοιχεία να εξέχουν μεταξύ τους, διαμορφώνοντας μια επίτοιχια «γλυπτική» σύνθεση. Η πρώτη επιφάνεια ξύλου σχηματίζει ένα παραλληλόγραμμο κάδρο σε κόκκινο χρώμα πάνω στο οποίο βρίσκονται επικολλημένα τα επιμέρους στοιχεία που συνθέτουν το σύνολο του έργου.

Ξεκινώντας από πάνω, συναντάμε μια μαύρη κυκλική επιφάνεια που εξέχει από το κάδρο του έργου και παραπέμπει στον νυχτερινό ουρανό. Πάνω στη μαύρη επιφάνεια είναι τοποθετημένες έξι σωληνοειδείς λάμπες φθορίου που φέγγουν με λευκό φως και σχηματίζουν τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Λίγο πιο κάτω, στο κέντρο της σύνθεσης, συναντάμε ένα λευκό αεροπλάνο που φέρει κόκκινες οριζόντιες πινελιές, μήκους σχεδόν ενός μέτρου, που εξέχει διακριτά πάνω από όλα τα στοιχεία της σύνθεσης. Το ένα φτερό του αεροπλάνου προεξέχει από το κάτω μέρος που ορίζει τη βάση του, ενώ παράλληλα ο θάλαμός του εκτείνεται οριζόντια διατρέχοντας τη μισή επιφάνεια του έργου. Η μπροστινή πλευρά του αεροπλάνου είναι στρογγυλεμένη και ξεκινάει από την κάτω άκρη του μαύρου ουρανού, εκτείνεται κατά μήκος πάνω από το κόκκινο φόντο, ενώ τα φτερά του εξέχουν από τα όρια της σύνθεσης. Χαμηλά, στη βάση της σύνθεσης, διαμορφώνονται καμπυλόσχημοι κυματισμοί της θάλασσας που καταλήγουν αριστερά σε μια αφηρημένη συσσώρευση γεωμετρικών στοιχείων που παραπέμπουν σε ένα λόφο. Διάφορα πολύχρωμα διακοσμητικά κομμάτια ξύλου σε σχήμα παραλληλόγραμμο βρίσκονται διάσπαρτα πάνω στο φόντο του κόκκινο ουρανού.

Το έργο «Αεροπλάνο» ανήκει στη σειρά ασσαμπλάζ του Αλέξη Ακριθάκη, των έργων δηλαδή που συντίθενται από απλά καθημερινά υλικά και αποκτούν τρισδιάστατη μορφή. Η λέξη ασσαμπλάζ προέρχεται από το γαλλικό ρήμα ασσαμπλέ που σημαίνει συναρμολογώ και ως όρος περιγράφει έργα που δημιουργούνται από το συνδυασμό τρισδιάστατων αντικειμένων καθημερινής χρήσης ή στοιχείων που συνήθως κρίνονται άχρηστα και απορρίπτονται ή καταστρέφονται. Το έργο, με ιδιαίτερο τρόπο, συνδυάζει στοιχεία της γλυπτικής (τρισδιάστατο) και στοιχεία της ζωγραφικής (επιτοίχιο).

Πληροφορίες για τον καλλιτέχνη

Ο Αλέξης Ακριθάκης γεννήθηκε το 1939 στην Αθήνα. Το διάστημα 1957 με 1961 έζησε στο Παρίσι και από το 1968 μέχρι το 1970 έζησε στο Βερολίνο με υποτροφία του γερμανικού κράτους. Πέρα από τη ζωγραφική και τα ασσαμπλάζ, ασχολήθηκε με την εικονογραφία, τη σκηνογραφία και το ντιζάιν. Η παραγωγή των έργων του από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 μέχρι τα μέσα της δεκαετία του 1970 χαρακτηρίζεται από τη χρήση της δικής του ιερογλυφικής γραφής που ο συγγραφέας Κώστας Ταχτσής αποκάλεσε «τσίκι τσίκι». Το «τσίκι τσίκι» είναι η γραφή με την οποία ο Ακριθάκης καθιερώθηκε ως ένας ανατρεπτικός και αυθεντικός καλλιτέχνης της εποχής του και ως έκφραση προέρχεται από τον ήχο που έκανε το πενάκι πάνω στο χαρτί κατά τη σχεδίαση επαναληπτικών μοτίβων που γέμιζαν την επιφάνεια του. Είναι ένα πολύ προσωπικό στυλ ζωγραφικής όπου σχήματα όπως κυκλάκια, ευθείες και καμπύλες γραμμές αναπαράγονται και πολλαπλασιάζονται ασταμάτητα, δημιουργώντας πολύ πυκνές συνθέσεις με παιχνιδιάρικο ύφος. Στη δεκαετία του 1980 ο καλλιτέχνης επανήλθε στη ζωγραφική, δημιουργώντας ζωγραφικές συνθέσεις με έντονα χρώματα και σχέδια. Πέθανε το 1994 αφήνοντας πίσω του ένα πολύτιμο σύνολο έργων τέχνης που φέρουν την προσωπική του σφραγίδα.